Üniversite eğitimini tamamlayan birçok genç eğitimini daha ileriye götürmek ve akademisyen olmak düşüncesindedir. Bu amaçla lisansüstü veya uzmanlık eğitimleri alma isteğinde olurlar. Özellikle Fen ve Sağlık Bilimleri alanlarında yapılan tezler ve araştırmalar deneye dayalı yöntemlerdir. Bu alanlarda eğitim alan araştırmacılar çoğunlukla ortaya yeni ürünler koymayı hedefler. Özellikle insan sağlığına faydalı olacak yeni bir ilaç bulma veya mevcut ilaçları geliştirerek insan sağlığına katkı sağlamak bilim insanı olmak isteyen her gencin hayalleri arasında gelir. Bu türden çalışmaların ilk basamağını
İn vitro Hücre Kültürü çalışmaları oluşturmaktadır. Ayrıca yapılan çalışmaların etki ettiğini kanıtlamak için de birçok moleküler tekniğe de ihtiyaç duyulmaktadır. Hücre kültürü çalışmaları ve moleküler araştırma teknikleri zahmetli ve öğrenilmesi ilk başta zor bir çalışma alanıdır. Ancak belli bir disiplinle öğrenildiğinde keyifli ve insanın ufkunu açan bir çalışma alanına dönmektedir.
Bu alanda çalışacak genç araştırmacılar bu yöntemleri genellikle hocalarından veya danışmanlarından öğrenmektedir. Ancak bazı durumlarda bu alanda çalışma yapacak araştırmacılar profesyonel eğitim ve eğitmenlere ihtiyaç duymaktadır. Bu kurs ile eğitime ihtiyaç duyan kendini bu alanda geliştirmek isteyen 20 araştırmacıya TUBİTAK desteğiyle eğitim verilmiş olacaktır. Araştırmacılar bu kurstan elde ettikleri bilgilerle hücre kültüründe hipotezlerine uygun yöntem ve model seçerek çalışabileceklerdir. Sentezledikleri veya geliştirdikleri kimyasalların veya bitki ve meyvelerden doğal olarak elde ettikleri fitokimyasalların hedefledikleri hastalıklar üzerine etkilerini araştırabileceklerdir. Moleküler teknikler sayesinde bu maddelerin doğrudan sonuca etkilerini görebileceklerdir ve araştırmalarını geliştirebileceklerdir.
Hücre kültürü ve moleküler teknikler çıktı değeri yüksek olan, bilim insanlarının hipotezlerini kolaylıkla kanıtlayabildiğinden dolayı yeni ürünler ve yayın üretme potansiyeli yüksek bir alandır. Bu eğitim sayesinde araştırmacılar hipotezlerini kolaylıkla kanıtlayabilecek ve çevre, ekonomi ve sağlık açısından önemli ürünler ortaya koyabileceklerdir.
Bu amaçlar doğrultusunda Fen ve Sağlık Bilimleri alanlarındaki araştırmacılara;
- İn Vitro hücre kültürünün konseptinin anlatılması,
- Primer hücre kültürünün konseptinin anlatılması,
- İn Vitro ve primer hücre kültründe sterilizasyonun öğretilmesi,
- İn Vitro çalışmalarda kullanılan çözelti ve kimyasalların nasıl hazırlandığının öğretilmesi,
- İlaç çalışmalarının nasıl uygulandığının anlatılması,
- İn vitro hücre kültüründe hücrelerin açılması, çoğaltılması, dondurması, sayılması gibi işlemlerin öğretilmesi
- Sitotoksite testlerinin nasıl yapıldığının anlatılması,
- İn Vitro hücre kültüründe hücre boyama tekniklerin öğretilmesi,
- Moleküler araştırma tekniklerinin mantığının anlatılması,
- PCR çalışma yönteminin öğretilmesi
- Western Blot yönteminin öğretilmesi
- Elde edilen sonuçların nasıl değerlendirileceğinin öğretilmesi hedeflenmektedir.
Ayrıca bu etkinliğin 1.sini 2237 2022/2. Döneminde gerçekleştirdiğimizde 140 üzeri başvuru gerçekleşti ve bu kursu almak isteyen birçok araştırmacı katılamadı. Kurs süresince ve sonrasında aldığımız geri bildirimlerde çok faydalı bir kurs olduğu yeni birşeyler öğrenilmesi amacıyla bu kursun devam etmesi gerektiği söylenildi. Bu sebeplerden dolayı kursun 2. Sini düzenlemeyi planladık.
KAPSAM
Proje kapsamında lisans son sınıf, lisansüstü eğitim yapan yüksek lisans, doktora ve Tıpta Uzmanlık öğrencilerinin moleküler araştırma yöntemlerine hakim olmaları ve bu alanda yapılacak bir çalışmayı kolaylıkla gerçekleştirebilmeleri amaçlanmaktadır. Bu eğitimde katılımcılara
in vitro hücre kültürü teorik ve uygulamalı eğitimi, hücre boyama teknikleri teorik eğitim, primer hücre kültürü teorik eğitimi, hücre kültürü izolasyonu, hücre kültüründe canlılık testleri, polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) teorik ve uygulamalı eğitimleri ve Western Blot teorik ve uygulamalı eğitimleri verilecektir. Bu eğitim sayesinde katılımcılar hücre kültürü çalışmalarına hakim olacaklardır.
Sağlık ve Fen alanlarında lisans üstü eğitim yapan araştırmacıların araştırma ve tezlerini gerçekleştirmek için çalıştıkları alanlardan biri de hücre kültürü ve moleküler yöntemlerdir. Ancak bu alanda çalışmak için gerekli tecrübe ve eğitimi almak her zaman mümkün olmuyor. Bu alan ve yöntemlerle ilgili eğitimlere ulaşmak çoğu zaman zor olmaktadır. Eğitimlerin az sayıda yapılması, üniversite veya devlet kurumları tarafından verilen eğitimlerin çok olmaması ve eğitimlerin ciddi ekonomik yükü araştırmacıları zorlamaktadır. BİDEB 2237 programı tarafından desteklenecek bu eğitim sayesinde araştırmacılar bu eğitimlere ulaşmış olacaktır. Özellikle yeni ilaç geliştirme veya mevcut ilaçların geliştirme çalışmalarında başlangıç basamağı olarak kabul edilen
in vitro hücre kültürünün öğrenilmesi araştırmacılara yeni fikirler sunacak veya mevcut çalışmalarını daha kolay bir şekilde gerçekleştirmelerini sağlayacaktır. Projede eğitim verecek eğitmenler daha önce hücre kültürü ve moleküler teknikler üzerine tez üretmiş, araştırma yapmış ve projelere sahip araştırmacılardır.
Eğitime katılacak araştırmacılara 4 günlük bir eğitim verilecektir. Araştırmacılar teorik olarak hücre gelişimini ve fizyolojisini, kanserli hücrelerin oluşumunu, hücre kültürü ve laboratuvar ve ekipmanları hakkında gerekli bilgiyi, hücre kültüründe sterilizasyon tekniklerini, hücre kültür aşamalarını, hücre canlılık testlerini, hücre kültüründen izolasyonu, Primer hücre kültürü, PCR ve Western Blot ile ilgili eğitim alacaklardır. Ayrıca uygulamalı olarak hücre kültüründe kullanılan çözeltilerin hazırlanmasını, dondurulmuş bir hücre hattının açılmasını, çoğaltılmasını, pasajlanmasını ve dondurulmasını, canlılık testleri için hücre sayılmasını ve bir ilacın canlılık testinin yapılmasını, hücre izolasyonunu, cDNA çoğaltılmasını ve Quantative PCR cihazında gen ekspresyonun ölçülmesini ve Western Blot yöntemini öğreneceklerdir.